Canllawiau

Rhoi gwybod i CThEF os ydych wedi hawlio gormod o ryddhad treth Ymchwil a Datblygu (R&D)

Gwnewch ddatgeliad gwirfoddol ar gyfer unrhyw hawliadau Ymchwil a Datblygu a wnaed mewn camgymeriad bod yr amser i’w diwygio ar eich Ffurflen Dreth Gorfforaeth wedi mynd heibio.

Pwy all ddefnyddio’r gwasanaeth datgelu Ymchwil a Datblygu

Defnyddiwch y gwasanaeth i roi gwybod i CThEF os yw’r canlynol i gyd yn berthnasol. Mae’r canlynol yn wir:

  • hawliodd y cwmni gormod o ryddhad treth Ymchwil a Datblygu
  • ni all y cwmni ddiwygio ei Ffurflen Dreth i gywiro hawliad Ymchwil a Datblygu, oherwydd bod y terfyn amser i wneud hyn wedi mynd heibio 
  • mae angen i’r cwmni dalu mwy o Dreth Gorfforaeth neu dalu credydau treth sydd wedi’u gordalu yn ôl am ryddhad Ymchwil a Datblygu

Gallwch wneud datgeliad naill ai:

  • ynghylch materion treth y cwmni (os ydych yn gyfarwyddwr neu’n ysgrifennydd cwmni)
  • ar ran rhywun arall (er enghraifft, os ydych yn ymgynghorydd treth)

Pan na ddylech ei ddefnyddio

Peidiwch â defnyddio’r Gwasanaeth Datgelu Ymchwil a Datblygu os yw’r canlynol yn wir:

Mae’n bosibl y codir llog a chosbau ychwanegol ar y cwmni os ydynt yn aros i CThEF gysylltu â nhw. Mae’n bosibl y bydd CThEF hefyd yn penderfynu agor ymchwiliad troseddol (yn agor tudalen Saesneg).

Sut mae’r Gwasanaeth Datgelu Ymchwil a Datblygu yn gweithio

I wneud datgeliad, cyflwynwch y ffurflen ar-lein (darllenwch adran ‘Gwnewch eich datgeliad’) ac uwchlwythwch eich cyfrifiadau. Nid oes angen i chi roi gwybod i CThEF am eich bwriadau cyn i chi ddefnyddio’r gwasanaeth hwn.

Ar ddiwedd y ffurflen, mae llythyr cynnig y gallwch ei gyflwyno i CThEF fel rhan o setliad contract. I wneud hyn, mae’n rhaid i chi gael caniatâd gan gyfarwyddwr eich cwmni, neu rywun arall yn y cwmni sydd ag awdurdod i ymrwymo i gontractau busnes.

Ar ôl i chi gyflwyno’ch datgeliad, bydd CThEF naill ai:

  • yn ysgrifennu atoch gyda llythyr derbyn
  • yn cysylltu â chi am ragor o wybodaeth

Byddwch yn cael rhif cyfeirnod talu, fel arfer cyn pen 15 diwrnod calendr o wneud eich datgeliad.

Paratoi’ch datgeliad

Gwybodaeth y bydd ei hangen arnoch

Bydd y Gwasanaeth Datgelu yn gofyn i chi am yr wybodaeth ganlynol: 

  • enw’r cwmni sy’n gwneud y datgeliad
  • Cyfeirnod Unigryw y Trethdalwr y cwmni a chyfeiriad busnes cofrestredig y cwmni
  • Cod Dosbarthiad Diwydiannol Safonol (cod SIC) y cwmni
  • enw rheolwr cydymffurfiad cwsmeriaid CThEF y cwmni, os oes gennych un
  • enw’r asiant a baratôdd yr hawliad gwreiddiol (os yw’n hysbys)
  • y cyfnodau cyfrifyddu y mae’r datgeliad yn ymwneud â nhw
  • y rhesymau dros anghywirdeb
  • eich cyfrifiadau o faint sydd arnoch — paratowch y rhain cyn i chi ddechrau’r ffurflen er mwyn osgoi amser y ffurflen yn dod i ben

Os ydych yn asiant

Os ydych yn asiant, ond nid asiant awdurdodedig y cwmni, bydd angen i chi hefyd lenwi ac uwchlwytho ffurflen COMP1a i awdurdodi CThEF i ddelio â’ch ymgynghorydd treth dros dro.

Cyfrifwch faint sy’n ddyledus gan y cwmni i CThEF

Fel arfer, y cynnig y mae’r cwmni’n ei wneud i CThEF fydd y swm llawn sy’n ddyledus ganddo, gan gynnwys unrhyw un o’r canlynol: 

  • Treth Gorfforaeth nad yw’r cwmni wedi ei dalu
  • credydau treth menter bach neu ganolig Ymchwil a Datblygu (MBaCh) neu gredyd gwariant Ymchwil a Datblygu (RDEC) i’w ad-dalu
  • cosbau — darllenwch adran ‘Sut i gyfrifo’r cosbau sy’n ddyledus
  • llog — darllenwch adran ‘Sut i gyfrifo’r llog sy’n ddyledus’

Os yw’ch cyfrifiadau Ymchwil a Datblygu yn gymhleth, mae’n bosibl y byddwch am gael cyngor proffesiynol annibynnol. 

I gyfrifo faint sy’n ddyledus gan y cwmni, mae angen i chi wybod y canlynol: 

  • nifer y cyfnodau cyfrifyddu y mae angen i’r cwmni eu datgelu
  • os hoffai’r cwmni ystyried iawndal gwirfoddol
  • faint o ryddhad treth Ymchwil a Datblygu y mae’r cwmni wedi’i orhawlio
  • sut i gyfrifo’r cosbau sy’n ddyledus
  • sut i gyfrifo’r llog sy’n ddyledus

Cyfrifwch faint o gyfnodau cyfrifyddu y mae angen i chi eu datgelu  

Mae hyn yn dibynnu ar pam nad yw’r cwmni wedi rhoi gwybod i CThEF am y rhyddhad treth Ymchwil a Datblygu sydd wedi cael ei orhawlio neu wedi talu’r swm cywir o dreth. Mae’n rhaid i chi benderfynu os yw’r canlynol yn wir: 

  • roedd hyn er bod y cwmni’n cymryd gofal rhesymol
  • roedd hyn oherwydd bod y cwmni’n ddiofal ac nad oedd yn cymryd gofal rhesymol i gael yr hawliad yn gywir
  • roedd hyn oherwydd ei fod yn rhywbeth a wnaeth y cwmni’n fwriadol

I gael arweiniad ar ymddygiad cosb, darllenwch y daflen gwybodaeth yn yr adran ‘## Sut i gyfrifo’r cosbau sy’n ddyledus’.

Mae terfynau amser lle gall CThEF wneud asesiadau i adennill unrhyw dreth neu ryddhad gordaledig.  

Dylai datgeliad y cwmni gynnwys cyfnodau cyfrifyddu hyd at uchafswm o naill ai: 

  • 4 blynedd o ddiwedd y cyfnod treth perthnasol os ydynt wedi cymryd gofal rhesymol
  • 6 mlynedd o ddiwedd y cyfnod treth perthnasol os yw’n ddiofal

Os yw’r cwmni wedi hawlio rhyddhad treth Ymchwil a Datblygu yn fwriadol, mae angen i chi ddefnyddio’r Cyfleuster Datgelu Contractiol (yn agor tudalen Saesneg) yn lle hynny.

Iawndal gwirfoddol

Adferiad gwirfoddol yw pan fo’r trethdalwr yn talu unrhyw dreth sy’n ddyledus a llog o’i wirfodd pan nad yw’n ofynnol iddo wneud hynny yn ôl y gyfraith.

Gall CThEF dderbyn cynnig gwirfoddol os ydym yn cytuno bod y terfynau amser cyfreithiol perthnasol i adennill treth ddi-dâl wedi mynd heibio.

Os yw’r cwmni am ad-dalu unrhyw symiau yn wirfoddol, gallwch eu cynnwys yn yr adrannau perthnasol o’r ffurflen.

Paratowch eich cyfrifiant rhyddhad Treth Gorfforaeth ac Ymchwil a Datblygu ar gyfer datgelu

Mae’n rhaid i’r cyfrifiant gynnwys:

  • y gwreiddiol llawn a chyfrifiant Treth Gorfforaeth diwygiedig ar gyfer y cyfnod cyfrifyddu — nid yn unig y rhan sy’n cyfeirio at yr hawliadau Ymchwil a Datblygu
  • dadansoddiad o’r gwariant cymhwysol gwreiddiol sydd wedi’i gynnwys yn yr hawliad Ymchwil a Datblygu a gwariant cymwys diwygiedig o ganlyniad i’r datgeliad — mae angen i’r dadansoddiad hwn amlinellu’r ddau:
    • categorïau o wariant cymwys
    • symiau a hawlir ym mhob un o’r categorïau hynny
  • cyfrifiannau o welliannau rhyddhad grŵp a’r enw, UTR a chyfrifiannau Treth Gorfforaeth diwygiedig ar gyfer y cwmnïau yr effeithir arnynt

Mae’n rhaid i chi ddarparu’ch gwaith i ddangos sut y gwnaethoch gyrraedd eich ffigurau datgelu terfynol ar gyfer unrhyw un o’r canlynol:

  • ad-daliadau i CThEF o gredyd treth menter bach neu ganolig
  • ad-daliadau i CThEF o gredyd gwariant Ymchwil a Datblygu
  • taliadau i CThEF o Dreth Gorfforaeth

Ar gyfer pob cyfnod cyfrifyddu, bydd angen i chi gyfrifo’r swm sy’n ddyledus gan y cwmni. Yna, uwchlwythwch eich cyfrifiant i mewn i’ch datgeliad. Gallwch uwchlwytho’ch cyfrifiant fel un o’r canlynol:

  • PDF
  • JPEG
  • XLSX
  • DOCX
  • PPTX

Ni ddylai ffeiliau sydd wedi’u huwchlwytho fod yn fwy na 10MB.

Sut i gyfrifo’r cosbau sy’n ddyledus

Gall CThEF godi cosbau os yw’r cwmni wedi anfon Ffurflen Dreth wallus. Ni fydd yn rhaid i’r cwmni dalu llog ar y cosbau hyn os ydynt yn eu talu mewn pryd.

Mae datgeliad heb ei ysgogi os nad oes gennych reswm i gredu bod CThEF wedi darganfod neu ar fin darganfod yr anghywirdeb, fel arall mae’n cael ei annog.

Bydd y cosbau’n amrywio yn dibynnu ar amgylchiadau’r cwmni. Fel arfer byddant yn is os bydd y cwmni’n gwneud datgeliad gwirfoddol. 

Mewn amgylchiadau penodol, mae’n bosibl na fydd yn briodol rhoi’r gostyngiadau llawn i chi ar gyfer datgelu. Er enghraifft, os yw’r cwmni hwnnw wedi cymryd cyfnod sylweddol i gywiro eu diffyg cydymffurfio, mae’n bosibl na fydd CThEF yn cytuno i ostyngiad llawn ar gyfer datgeliad.

Mewn achosion o’r fath, mae’n annhebygol y byddwn yn lleihau cosb y cwmni fwy na 10 pwynt canran yn uwch na’r isafswm o’r amrediad statudol. At y diben hwn byddem fel arfer yn ystyried cyfnod sylweddol dros 3 blynedd o ddyddiad yr anghywirdeb, neu lai lle mae’r datgeliad cyffredinol yn cwmpasu cyfnod hirach.

Defnyddiwch y daflen wybodaeth cosbau am anghywirdebau mewn Ffurflenni Treth. Ar gyfer pob cyfnod cyfrifyddu, bydd angen i chi gyfrifo’r canlynol: 

  • sut i leihau’r canran cosb briodol o’r ystod gosb
  • faint o gosb sy’n ddyledus gan y cwmni

Yna, bydd yn rhaid i chi wneud y canlynol:

  • uwchlwytho’ch cyfrifiadau a rhesymu i mewn i’r datgeliad
  • cynnwys unrhyw amodau’r cyfnod gohirio yr hoffech i CThEF eu hystyried

Eich hawliau wrth ystyried cosbau am eich datgeliad

O dan Erthygl 6 o’r Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol, mae gennych yr hawl i wneud y canlynol: 

  • gofyn am help gan gynghorydd proffesiynol
  • ymdrin â’r mater o gosbau heb oedi afresymol
  • paid â hunanargyhuddo

Pan fyddwch yn defnyddio’r gwasanaeth i ddatgelu bod y cwmni’n ddyledus i gosb, byddwch yn ildio’ch hawl i aros yn ddistaw o dan Erthygl 6. Mae hyn yn golygu y gallwn ddefnyddio unrhyw beth rydych yn ei ddatgelu pan fyddwn yn ystyried cosbau. 

Faint mae’r cwmni’n cydweithio â ni ac ateb ein cwestiynau am gosbau fydd o hyd i chi benderfynu.

Mae rhagor o wybodaeth am Erthygl 6 ar gael yn Gwiriadau cydymffurfio: Y Deddf Hawliau Dynol a chosbau.

Sut i gyfrifo’r llog sy’n ddyledus

Bydd unrhyw dreth sy’n ddyledus i CThEF yn cael ei dosbarthu fel taliad hwyr, felly bydd yn rhaid iddynt hefyd dalu llog.   

Ar gyfer Treth Gorfforaeth, codir llog yn ddyddiol o’r dyddiad yr oedd y dreth yn ddyledus tan y dyddiad y caiff ei thalu. 

Ar gyfer credydau treth Mentrau Bach a Chanolig ar gyfer Ymchwil a Datblygu neu RDEC gordaledig am gyfnodau cyfrifyddu yn dechrau:

  • cyn 1 Ebrill 2023, ni fydd CThEF yn codi llog os gallwn barhau i agor ymholiad
  • ar neu ar ôl 1 Ebrill 2023, codir llog o’r dyddiad talu hyd nes y dyddiad ad-dalu

Darllenwch lawlyfr CThEF EM1510 i gael rhagor o wybodaeth am derfynau amser ymholiadau (yn agor tudalen Saesneg).

Ar gyfer pob cyfnod cyfrifyddu, bydd angen i chi ddefnyddio cyfraddau llog Treth Gorfforaeth (yn agor tudalen Saesneg) i gyfrifo’r llog sy’n ddyledus gan y cwmni. Yna, uwchlwythwch eich cyfrifiadau i mewn i’ch datgeliad.

Gwnewch eich datgeliad

Ar ôl i chi gyfrifo faint sy’n ddyledus gan y cwmni i CThEF, mae angen i chi nodi cynnig y cwmni ar y ffurflen. Fe welwch fod hyn wedi’i gynnwys yn y llythyr cynnig ar ddiwedd eich datgeliad.

Mae rhai asiantau’n didynnu eu ffioedd cyn talu balans eu hawliad Ymchwil a Datblygu i gleientiaid. Os gwnaeth asiant hawliad eich cwmni, mae’n rhaid i chi gynnwys y swm llawn o ryddhad Ymchwil a Datblygu sydd wedi’i or-hawlio yn eich cynnig, nid y swm net a gawsoch.

Os na all y cwmni dalu’r hyn sy’n ddyledus ganddo yn llawn, gallwch ddefnyddio’r gwasanaeth i ofyn am fwy o amser. Fel arfer bydd CThEF yn gofyn i’r cwmni dalu’r swm llawn cyn pen 12 mis.

I dalu’r swm sy’n ddyledus gan y cwmni, mae angen Dynodydd Defnyddiwr (ID) a’r cyfrinair ar gyfer Porth y Llywodraeth. Os nad oes gan y cwmni Dynodydd Defnyddiwr, gallwch greu un pan fyddwch yn cofrestru am y tro cyntaf.

Cadw’ch cynnydd

Os byddwch yn dechrau’r ffurflen ond heb ei chwblhau, byddwn yn cadw’r wybodaeth am 28 diwrnod calendr. Os oes angen mwy o amser arnoch na hyn, mewngofnodwch eto cyn pen 28 diwrnod calendr a’i chadw eto fel na fyddwch yn colli’r wybodaeth. Mae’n rhaid i chi gyflwyno’r ffurflen cyn pen 90 diwrnod calendr i ddechrau.

Ar ddiwedd y ffurflen bydd gennych yr opsiwn i argraffu copi o’ch datgeliad.

Dechrau nawr

Gwnewch daliad ar ôl eich datgeliad 

Bydd CThEF yn ysgrifennu atoch gyda’r cyfeirnod talu (PRN), fel arfer cyn pen 15 diwrnod calendr. Pan fyddwch yn ei gael, rydym yn awgrymu bod y cwmni’n talu’r swm sy’n ddyledus.

Os yw CThEF yn penderfynu nad yw’r cynnig yn ddigon, mae’n bosibl y bydd gan y cwmni fwy i’w dalu o hyd. 

Os ydych wedi gofyn am fwy o amser i dalu, bydd CThEF yn cysylltu â chi am hyn cyn pen 30 diwrnod calendr i gyflwyno’r datgeliad. Byddwch yn dal i gael cyfeirnod talu, ac rydym yn awgrymu bod y cwmni’n talu cymaint o swm y cynnig ag y gallwch, cyn gynted â phosibl.

Os cytunir ar yr amser i dalu, bydd hyn yn cael ei amlinellu yn y llythyr derbyn. 

Unwaith y bydd y llythyr derbyn wedi’i gyhoeddi, os nad yw’r cwmni’n talu’r hyn sy’n ddyledus gall CThEF gymryd camau i adennill yr arian.

Dulliau o dalu

Defnyddiwch y cyfeirnod talu i dalu’r swm sy’n ddyledus. Gallwch dalu trwy amrywiaeth o ddulliau ond y ffordd fwyaf diogel o dalu yw electronig.

Yr hyn sy’n digwydd nesaf 

Bydd CThEF yn gwirio’ch datgeliad a chyn pen 30 diwrnod calendr, byddwn naill ai:  

  • yn anfon llythyr derbyn atoch yn rhoi gwybod i chi ein bod wedi derbyn eich cynnig
  • yn cysylltu â chi am ragor o wybodaeth
  • yn cysylltu â chi i roi gwybod i chi na allwn dderbyn eich cynnig

Os byddwch yn rhoi gwybodaeth anghywir am eich datgeliad yn fwriadol, gall CThEF gwneud y canlynol: 

  • edrych eto ar eich materion treth
  • codi cosbau uwch arnoch

Cysylltwch â CThEF  

Os nad ydych wedi cael cyfeirnod talu cyn pen 15 diwrnod calendr, neu os oes gennych ymholiadau Ymchwil a Datblygu cyffredinol cysylltwch â RD.IncentivesReliefs@hmrc.gov.uk.

Os ydych yn gwsmer busnes mawr, cysylltwch â’r blwch post rhanbarthol (yn agor tudalen Saesneg)

I gael rhagor o wybodaeth, darllenwch ddull cydymffurfio CThEF ar gyfer busnesau mawr.

Ar gyfer ymholiadau sy’n ymwneud â’ch datgeliad a gyflwynwyd yn unig, rhoddir y cyfeirnod talu gyda’r manylion cyswllt.

Gallwch hefyd gysylltu â ni os oes angen cymorth ychwanegol arnoch os yw’ch cyflwr iechyd neu amgylchiadau personol yn ei gwneud hi’n anodd pan fyddwch yn cysylltu â CThEF.

Arweiniad pellach

Darllenwch yr adran ‘Gwybodaeth gyffredinol’ yn ein harweiniad Gwneud datgeliad gwirfoddol i CThEF i gael gwybodaeth am y canlynol:

  • eich hawliau a’ch ymrwymiadau
  • beth i’w wneud os ydych yn anhapus gyda gwasanaeth CThEF
  • ein polisi preifatrwydd a chyfrinachedd
  • y Ddeddf Diogelu Data

Arweiniad ar Ymchwil a Datblygu at ddibenion treth

Yn ddiweddar, mae CThEF wedi cyhoeddi Canllawiau ar gyfer Cydymffurfio (yn agor tudalen Saesneg) i’ch helpu chi i wneud y canlynol: 

  • darganfod a yw gwaith eich cwmni’n gymwys fel Ymchwil a Datblygu (R&D) at ddibenion treth
  • osgoi camgymeriadau cyffredin

Updates to this page

Cyhoeddwyd ar 31 Rhagfyr 2024

Argraffu'r dudalen hon